Gợi ý thực đơn cho người bị bệnh mạch vành tốt cho sức khỏe

Thực đơn cho người bị bệnh mạch vành là một phần không thể thiếu trong quá trình điều trị, bên cạnh phác đồ chuyên khoa từ bác sĩ. Bởi bệnh lý này hình thành do sự tích tụ quá mức các mảng xơ vữa trong lòng mạch. Chế độ dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc kiểm soát mỡ máu cũng như ngăn ngừa biến chứng bệnh mạch vành.

Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người bị bệnh mạch vành

Với mục tiêu ngăn chặn sự hình thành và phát triển của các mảng xơ vữa, quyết định cho người bệnh mạch vành nên/không nên ăn gì cần đáp ứng những nguyên tắc dinh dưỡng sau:

Giảm chất béo bão hòa, chất béo chuyển hoá

Dung nạp nhiều chất béo xấu (bao gồm chất béo trans và chất béo bão hòa) là nguyên nhân khiến cholesterol trong máu tăng cao, thúc đẩy bệnh mạch vành trở nặng. Do đó, người bệnh mạch vành cần hạn chế nhóm chất béo này, có kể đến như các thực phẩm: da, mỡ, nội tạng động vật, đồ ăn đóng hộp, thực phẩm chiên rán, lòng đỏ trứng, bắp rang bơ,…

Hạn chế cholesterol xấu, muối và đường

Tiêu thụ muối vượt mức sẽ gây ra loại rủi ro như tăng huyết áp, gia tăng áp lực lên tim. Thêm vào đó, một chế độ ăn uống dư thừa đường có thể khiến nồng độ chất béo trung tính (triglyceride) và cholesterol tăng cao, tạo điều kiện thúc đẩy bệnh mạch vành phát triển. Vì vậy, người bệnh mạch vành nên cắt giảm muối, đường trong bữa ăn xuống dưới mức 5g muối/ngày và  25 – 36g đường/ngày.

Tăng cường rau xanh, trái cây và các loại ngũ cốc nguyên hạt

Chất xơ hòa tan có thể “bám” lấy cholesterol xấu và hạn chế cơ thể hấp thụ loại chất béo có hại này. Nhờ vậy, lượng cholesterol trong cơ thể được kiểm soát đáng kể, hỗ trợ chữa trị bệnh mạch vành. Do đó, người mắc bệnh lý mạch vành nên ăn thực phẩm nhiều chất xơ, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, rau đay, mồng tơi, đậu đỏ, ổi, đu đủ, táo,…

Sử dụng thực phẩm tươi, ưu tiên nấu chín đơn giản

Lựa chọn thực phẩm tươi ngon sẽ giúp giữ trọn hương vị cũng như độ dinh dưỡng có trong thực phẩm. Thêm nguyên tắc cần lưu ý, các bà nội trợ nên sử dụng phương pháp hấp, luộc, trộn thay vì chiên, xào với nhiều dầu mỡ để hạn chế tối đa nguy cơ tăng cholesterol từ chúng.

Chia nhỏ bữa ăn, ăn đúng giờ, không ăn quá no

Bạn đang theo đuổi một chế độ dinh dưỡng tốt cho tim mạch nhưng điều này không đồng nghĩa phải ăn uống hà khắc qua mức. Áp dụng phuơng pháp chia nhỏ bữa ăn, không ăn quá no trong một bữa và thỉnh thoảng có thể thêm ít đồ chiên rán, da, mỡ,… để tránh nhàm chán.

Người bị bệnh mạch vành nên và không nên ăn gì?

Một số nhóm thực phẩm được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo nên và không nên có trong chế độ ăn dành cho người bệnh mạch vành:

Những thực phẩm tốt cho người bị bệnh mạch vành

Ăn thực phẩm có lợi cho sức khỏe không chỉ giảm biến chứng bệnh mạch vành mà còn cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu. Theo đó, Tổ chức Tim mạch khuyến nghị nên ăn nhiều rau, hoa quả tươi, sử dụng nguồn protein ít chất béo (cá hồi, hạt lanh, quả óc chó, đậu nành, các sản phẩm từ sữa ít béo,…), thực phẩm giàu chất chống oxy hoá (lựu, trái cây họ cam quýt,…). Người bệnh nên đưa vào thực đơn hàng ngày để hạn chế bệnh diễn tiến và cải thiện sức khoẻ tổng thể. 

Những thực phẩm người bị bệnh mạch vành nên kiêng

Ngoài việc tìm hiểu nên bổ sung thực phẩm gì, người bệnh cũng cần nắm rõ nhóm thực phẩm cần tránh để có thể kiểm soát cân nặng, cholesterol và huyết áp. Nhờ đó, tối ưu hóa hiệu quả điều trị trong giai đoạn đầu. Người bệnh mạch vành cần tránh các loại thực phẩm giàu chất béo xấu và natri, chẳng hạn như: thịt hộp, thịt xông khói, xúc xích, đồ ăn nhanh, nội tạng động vật, thực phẩm nhiều dầu mỡ, sốt mayonnaise,…

Gợi ý thực đơn 7 ngày cho người bị bệnh mạch vành

Dưới đây là gợi ý thực đơn 7 ngày tốt cho người bệnh mạch vành mà bạn có thể tham khảo:

	Bữa sáng (6h30)	Bữa phụ (9h00)	Bữa trưa (11h30)	Bữa chiều (17h30)
Thứ 2	– Phở gà (140g bánh phở + 80g thịt gà) – 100g chuối	– 200ml sữa tươi tách béo	– 1,5 bát cơm – 100g đậu nhồi thịt kèm sốt cà chua – 150g canh cải xanh thịt băm – 70g đậu que xào – 100g đu đủ	– 1,5 bát cơm – 100g cá quả hấp bầu – 150g canh bí xanh nấu sườn – 100g cam
Thứ 3	– Bún cá (70 g bún tươi + 50g cá rô phi + 50g rau, hành lá) – 50g sữa chua không đường	– 200 ml sữa đậu nành – 50g nho	– 1,5 bát cơm – 60g thịt lợn xào đậu cove – 150g canh bí đỏ nấu tép – 80g bưởi	– 1,5 bát cơm – 70g thịt bò xào hành tây – 100g củ cải luộc – 150g canh rau dền
Thứ 4	– Cháo cá hồi (50g gạo + 50 g cá hồi) – 50g táo	– 150g việt quất tươi – 50g sữa chua không đường	– 1,5 bát cơm – 100g ức gà xào sả ớt chuông – 100g canh rau ngót nấu thịt băm – 70g dâu tây	– 1,5 bát cơm – 70g cá thu sốt cà chua – 100g súp lơ xanh luộc – 100g canh rau cải nấu thịt băm
Thứ 5	– Phở bò (80g bánh phở + 60g thịt bò) – 70g dứa	– 200ml sữa hạt sen hạnh nhân	– 1,5 bát cơm – 100g cá hấp xì dầu – 150g canh bí nấu sườn – 100g dưa hấu	– 1,5 bát cơm – 70g cá hồi áp chảo – 100g canh khoai tây su hào – 70g rau muống luộc – 100g đu đủ
Thứ 6	– Cháo cá (60g gạo tẻ + 50g cá nạc) – 100g mâm xôi	– 100g salad hoa quả trộn kèm sữa chua	– 1,5 bát cơm – 100g thịt lợn luộc – 100g rau củ hấp (súp lơ + cà rốt + bí đỏ) – 150g kiwi	– 1,5 bát cơm – 70g thịt gà nướng – 150g canh rong biển – 100g nho đỏ
Thứ 7	Miến xào chay (60g miến dong + 30g đậu hũ + 100g rau cải ngọt, cà rốt + rau thơm)	– 100g quả bơ – 50g sữa chua không đường	– 1,5 bát cơm – 100g cá hấp sả – 100g mướp đắng nhồi thịt – 70g cà chua bi	– 1,5 bát cơm – 70g thịt viên sốt cà chua – 150g canh cua rau đay – 70g việt quất
Chủ nhật	– Bún bò Huế – 50g đào	– 200ml sữa hạt điều mắc ca	– 1,5 bát cơm – 100g đậu cove luộc – 70g thịt lợn luộc – 100g dưa lưới	– 1,5 bát cơm – 150g gỏi hoa chuối – 100g canh ngao bầu – 100g thanh long đỏ

Lưu ý trong sinh hoạt và ăn uống hằng ngày cho người bị bệnh mạch vành

Ngoài việc tham khảo gợi ý thực đơn, bạn cũng nên lưu ý một số điều dưới đây để tối ưu chế độ ăn cho người bệnh mạch vành:

Ăn chậm, nhai kỹ, kiểm soát khẩu phần

Ăn chậm, nhai kỹ giúp tạo cảm giác no lâu do ruột tiết ra, nhờ đó giảm lượng thực ăn và calo nạp vào cơ thể. Đối với người bệnh mạch vành, hành động này mang lại hiệu quả kiểm soát được lượng ăn, tránh thèm ăn vượt mức ảnh hưởng đến cơ cấu khẩu phần quy định trong ngày.

Uống đủ nước, hạn chế ăn khuya

Uống đủ nước và hạn chế ăn đêm là biện pháp cần thiết nhằm phòng ngừa quản lý bệnh mạch vành. Ăn khuya không đúng giờ ăn là tác nhân gây áp lực lên hệ tim mạch, tiềm ẩn nguy cơ tăng huyết áp và ảnh hưởng đến chế độ ăn khoa học mà người bệnh đang xây dựng. 

Kết hợp hoạt động thể chất nhẹ nhàng (đi bộ, yoga)

Tập yoga, đi bộ đều đặn có thể giúp kiểm soát cân nặng, giảm mỡ máu và cholesterol xấu, đặc biệt với người bệnh mạch vành kèm theo béo phì. Các bài tập thở và thiền định nhẹ nhàng giúp ổn định huyết áp, làm giảm áp lực lên thành mạch và nguy cơ biến chứng của bệnh lý.

Thăm khám định kỳ và thực hiện theo chỉ dẫn bác sĩ

Trước khi ăn theo bất kỳ chế độ dinh dưỡng nào, bạn nên thảo luận với bác sĩ để đảm bảo rằng thực đơn nói trên phù hợp với tình trạng bệnh lý và không gây xung đột với thuốc điều trị đang dùng. Ngoài ra, lời khuyên từ chuyên gia cũng giúp bạn hiểu rõ nhu cầu dinh dưỡng của bản thân để áp dụng hiệu quả chế độ ăn lành mạnh. 

Hiểu rõ bệnh lý và lên thực đơn cho người bị bệnh mạch vành giúp nâng cao chất lượng sống và hỗ trợ tối ưu hiệu quả chữa trị. Qua các thông tin trên, mọi người nên chủ động xây dựng một chế độ ăn hợp lý cũng như cân đối lượng thực phẩm phù hợp với thể trạng của bản thân.