Nghén lạnh là hiện tượng khiến không ít mẹ bầu cảm thấy lo lắng, nhất là trong tam cá nguyệt đầu tiên. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn tác động đến tâm lý và quá trình hấp thu dưỡng chất của thai kỳ. Để hiểu rõ và có biện pháp khắc phục hiệu quả, mẹ cần nắm rõ các nguyên nhân và cách chăm sóc phù hợp khi bị nghén lạnh.

Nghén lạnh là gì?
Nghén lạnh là hiện tượng mẹ bầu cảm thấy ớn lạnh, rùng mình hoặc có cảm giác nhiệt độ cơ thể giảm dù môi trường xung quanh không quá lạnh. Đây có thể là một trong những dấu hiệu mang thai sớm hoặc xuất hiện vào bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Hiện tượng này thường không quá nghiêm trọng nhưng cũng không nên chủ quan bỏ qua.
Việc khắc phục nghén lạnh không chỉ giúp mẹ bầu cảm thấy dễ chịu hơn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sức khỏe tối ưu cho cả mẹ và thai nhi. Một số trường hợp nghén lạnh có thể là biểu hiện của tình trạng sức khỏe tiềm ẩn cần được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không mong muốn.
Nguyên nhân gây nghén lạnh khi mang thai
Vậy điều gì đã khiến mẹ bầu phải đối mặt với những cơn ớn lạnh khó chịu này? Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến nghén lạnh trong thai kỳ. Để hiểu rõ hơn, chúng ta sẽ cùng khám phá những lý do phổ biến nhất sau đây:
Mệt mỏi
Khi mang thai, cơ thể mẹ bầu phải hoạt động nhiều hơn để nuôi dưỡng thai nhi, dẫn đến tình trạng mệt mỏi kéo dài. Sự suy kiệt năng lượng có thể làm hệ miễn dịch suy yếu và cơ thể dễ bị lạnh hơn.
Thiếu máu, thiếu sắt
Thiếu máu, đặc biệt là thiếu sắt, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nghén lạnh ở phụ nữ mang thai. Sắt là thành phần quan trọng trong việc tạo hồng cầu, vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Khi thiếu sắt, cơ thể không đủ hồng cầu để duy trì nhiệt độ ổn định, dễ gây ớn lạnh.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 40% phụ nữ mang thai trên toàn cầu bị thiếu máu.
Nhiễm trùng
Dù là nhiễm trùng đường tiết niệu, cảm cúm hay các loại nhiễm trùng khác, đều có thể gây sốt và kèm theo cảm giác ớn lạnh. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi chống lại mầm bệnh.
Huyết áp thấp
Huyết áp thấp trong thai kỳ có thể làm giảm lưu lượng máu đến các chi và da, khiến mẹ bầu cảm thấy lạnh hơn bình thường. Điều này thường xảy ra do sự thay đổi nội tiết tố và sự giãn nở của mạch máu.
Chế độ ăn uống thiếu dưỡng chất
Một chế độ ăn uống không cân bằng, thiếu hụt các vitamin và khoáng chất cần thiết (đặc biệt là vitamin B12, vitamin D, magie) có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và điều hòa thân nhiệt, dẫn đến nghén lạnh.
Cơ địa mẹ bầu
Một số mẹ bầu có cơ địa nhạy cảm hơn với sự thay đổi nhiệt độ hoặc có thân nhiệt thấp tự nhiên cũng dễ bị nghén lạnh hơn so với những người khác.
Vấn đề tuyến giáp
Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa thân nhiệt. Rối loạn chức năng tuyến giáp, đặc biệt là suy giáp, có thể gây ra cảm giác lạnh bất thường. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí American Family Physician cho biết tỷ lệ suy giáp dưới lâm sàng ở phụ nữ mang thai dao động từ 2% đến 3% .
Căng thẳng
Stress và căng thẳng kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch và khả năng điều hòa thân nhiệt của cơ thể, khiến mẹ bầu dễ bị lạnh hơn.

Cách khắc phục nghén lạnh cho mẹ bầu
Để giảm bớt sự khó chịu và đảm bảo sức khỏe trong thai kỳ, việc áp dụng các biện pháp khắc phục nghén lạnh là vô cùng cần thiết. Dưới đây là những lời khuyên hữu ích giúp mẹ bầu cải thiện tình trạng này một cách hiệu quả:
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Mẹ bầu nên xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ dưỡng chất. Hãy ưu tiên các loại thực phẩm giàu protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp, vitamin và khoáng chất. Các loại thực phẩm ấm nóng như súp, cháo, gừng, nghệ cũng rất tốt cho việc giữ ấm cơ thể.
Bổ sung sắt hợp lý
Việc bổ sung sắt theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng để phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu máu. Mẹ bầu cũng nên tăng cường các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, đậu, rau bina. Kết hợp vitamin C giúp tăng khả năng hấp thụ sắt.
Giữ ấm cơ thể đúng cách
Luôn giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng bụng, lưng và bàn chân. Mặc quần áo nhiều lớp, sử dụng chăn mỏng hoặc túi chườm ấm khi cần thiết. Tránh để cơ thể bị nhiễm lạnh đột ngột.
Nghỉ ngơi, vận động hợp lý
Đảm bảo ngủ đủ giấc và có những khoảng thời gian nghỉ ngơi hợp lý trong ngày. Vận động nhẹ nhàng như đi bộ, yoga dành cho bà bầu không chỉ giúp tăng cường lưu thông máu mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, giảm căng thẳng.
Bổ sung thực phẩm giàu vitamin A
Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức đề kháng và duy trì thân nhiệt. Các thực phẩm giàu vitamin A bao gồm cà rốt, khoai lang, bí đỏ, rau xanh đậm.

Hạn chế các thực phẩm giàu i-ốt
Mặc dù i-ốt cần thiết cho tuyến giáp, nhưng việc bổ sung quá mức có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, đặc biệt là với những mẹ bầu có tiền sử về tuyến giáp. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng i-ốt phù hợp.Một quan niệm dân gian phổ biến cho rằng nghén lạnh là dấu hiệu mang thai bé trai. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, đây chỉ là một quan niệm không có cơ sở khoa học. Giới tính thai nhi được xác định bởi nhiễm sắc thể và không liên quan đến các triệu chứng nghén. Do đó, mẹ bầu không nên quá tin tưởng vào quan niệm này mà hãy tập trung vào việc chăm sóc sức khỏe toàn diện.
Nghén lạnh không phải là tình trạng hiếm gặp và cũng không quá nguy hiểm nếu mẹ bầu hiểu rõ nguyên nhân và biết cách xử lý đúng. Bằng việc điều chỉnh lối sống, dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý, mẹ có thể cải thiện đáng kể các triệu chứng khó chịu, giúp thai kỳ diễn ra suôn sẻ và khỏe mạnh hơn.

Tôi là giám đôc Công ty TNHH Đầu tư Xuất Nhập Khẩu HOAN TT. Một doanh nghiệp chuyên phân phối sản phẩm sữa Úc chất lượng, đứng đầu thị trường Việt Nam.


