Thành phần dinh dưỡng của quả roi mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ nên được không ít người ưa chuộng. Nếu sử dụng khoa học, roi (mận) không chỉ là nguồn bổ sung lượng nước dồi dào, quả còn hỗ trợ tăng cường miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại và giảm nguy cơ mắc các bệnh đường ruột.
Thành phần dinh dưỡng của quả roi
Quả roi hay có tên gọi khác là quả mận, thuộc loại trái cây họ dương. Quả roi chứa vị ngọt và chứa hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, đa dạng. Dưới đây là bảng giá trị dinh dưỡng chi tiết của quả roi (trong 100g):
Thành phần dinh dưỡng của quả roi | Hàm lượng |
Năng lượng | 25 kcal |
Nước | 91 – 93g |
Đường | 4 – 5g |
Carbohydrate | 5,7g |
Chất xơ | 1,5g |
Protein | 0,6g |
Chất béo | 0,3g |
Vitamin A | 17 – 25IU |
Vitamin B1 (Thiamin) | 0.02mg |
Vitamin B2 (Riboflavin) | 0.03 g |
Vitamin B3 (Niacin) | 0.8 mg |
Vitamin C | 22 – 25 mg |
Canxi | 29mg |
Magie | 5 – 8mg |
Sắt | 0.07mg |
Kali | 123mg |
Phốt pho | 11 – 15mg |
Từ bảng thành phần có thể thấy, roi giàu các vitamin và khoáng chất như vitamin C, vitamin A, kali,… góp phần tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể khỏe mạnh. Ngoài ra, hàm lượng chất xơ dồi dào có lợi cho hệ tiêu hóa, hỗ trợ giảm cân hiệu quả cũng là một điểm cộng của loại quả này.
Công dụng của quả roi đối với sức khỏe
Roi (mận) là loại quả phổ biến và được yêu thích ở Việt Nam. Quả dễ ăn và chứa hàm lượng dinh dưỡng cao có lợi cho sức khỏe:
Cải thiện tiêu hóa
Trong quả roi chứa hàm lượng chất xơ lớn tốt cho hệ tiêu hoá, đồng thời nâng cao khả năng hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn hiệu quả. Nhờ đó, tình trạng táo bón cùng các bệnh về tiêu hóa cũng được giảm đáng kể. Các chiết xuất hữu cơ từ quả và hạt roi như methanol, hexane, dichloromethane còn có tính chống viêm, được ứng dụng trong phòng ngừa bệnh tiêu hoá và kiết lỵ.
Tốt cho tim mạch
Chất xơ, vitamin và khoáng chất trong nước ép quả roi có thể làm giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL). Những chất này còn hỗ trợ quá trình đào thải chất béo dư thừa, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch. Kali trong quả roi còn góp phần ngăn ngừa cao huyết áp – một nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch.
Hỗ trợ hệ miễn dịch
Quả roi chứa vitamin C góp phần bảo vệ cơ thể khỏi tác động của gốc tự do, chất ô nhiễm và hóa chất độc hại. Vitamin C thúc đẩy quá trình sản xuất tế bào bạch cầu tương tự một chất chống oxy hóa nhằm làm giảm các tổn thương gây ra cho cơ thể.
Mặt khác, lượng axit gallic, myricetin, axit ursolic và myricitrin trong roi có khả năng chống oxy hóa mạnh, từ đó gây ức chế cytokin – một chất tạo ra các ổ viêm. Nhờ đặc tính kháng khuẩn nên ăn roi đúng cách còn giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh và tăng cường hệ miễn dịch.
Tốt cho mắt
Vitamin A có trong quả roi là dưỡng chất quan trọng duy trì thị lực và bảo vệ đôi mắt. Thêm vào đó, vitamin C với đặc tính chống oxy hóa mạnh sẽ ngăn ngừa tác động tiêu cực của gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc một số bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp (Glôcôm), khô mắt và viêm kết mạc,…
Hỗ trợ giảm cân
Roi nhiều nước, giàu chất xơ, ít đường và chất béo phù hợp cho những ai đang theo đuổi chế độ ăn kiêng. Khi ăn roi sẽ tạo cảm giác no lâu, giảm cơn đói và hạn chế lượng calo nạp vào cơ thể. Nhờ vậy, việc kiểm soát cân nặng trở nên dễ dàng, an toàn và hiệu quả.
Làm đẹp da, chống lão hóa
Quả roi chứa nhiều nước, vitamin C, A và các chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa một số bệnh về da, bao gồm mụn trứng cá, viêm da, dị ứng da, da khô bong tróc,… Đó là nhờ đặc tính chống viêm, kháng khuẩn, khám sưng đỏ và hạn chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại. Hơn hết, trong roi chứa nhiều vitamin A, C và các flavonoid bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV và gốc tự do – nguyên nhân gây nếp nhăn và da chảy xệ.
Thanh nhiệt, giải độc cơ thể
Quả roi vị ngọt nhẹ, chứa nhiều nước giúp bổ sung nước và làm dịu cơ thể khi thời tiết nóng bức. Việc cung cấp đủ nước giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, ngăn ngừa tình trạng nóng trong và nổi mụn. Quả roi cũng giàu polyphenol, flavonoid và vitamin C có thể trung hòa gốc tự do. Cùng với các hợp chất phenolic và saponin bảo vệ gan và tăng khả năng thải độc cho cơ thể.
Phòng ngừa ung thư
Axit trihydroxyphenylacetic trong roi có khả năng ức chế chemokine interleukin – loại cytokine tham gia kích hoạt các tế bào viêm và tăng nguy cơ ung thư. Đặc biệt, hợp chất này hữu ích trong hạn chế nguy cơ mắc ung thư đại tràng và một số bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư gan,…
Lưu ý khi ăn roi
Không phủ nhận quả roi dễ ăn và lành tính. Tuy nhiên, nếu ăn roi sai cách sẽ không những giảm công dụng mà còn có thể một gây ra một số ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
Ai không nên ăn nhiều quả roi?
Một số trường hợp nên hạn chế ăn quả roi có thể kể đến như:
- Người tiêu hoá kém, bệnh dạ dày: Roi tính mát và chứa axit có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày khiến người ăn bị đầy bụng, rối loạn tiêu hoá, trào ngược axit và làm tăng nguy cơ đau dạ dày.
- Người huyết áp thấp: Nước và hàm lượng kali cao giúp roi có thể làm giảm huyết áp. Vì vậy, người tiền sử huyết áp thấp không nên ăn nhiều roi, tránh bị chóng mặt, người lừ đừ mệt mỏi.
- Những người có tiền sử dị ứng với roi: Một số người trước đó ăn roi cảm thấy đau bụng, đi ngoài, da phát ban ngứa ngáy, họng ngứa, môi sưng,… nên ngừng ăn ngay loại quả này.
- Bệnh nhân suy thận: Trong roi chứa nhiều nước nên khi người suy thận ăn roi có thể dễ dẫn đến tình trạng ứ nước, kết quả là bị phù nề, tăng huyết áp và khó thở. Bên cạnh đó, roi chứa nhiều kali sẽ gây áp lực lọc cho thận, theo đó lượng kali trong máu tăng cao tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim, yếu cơ, thậm chí ngừng tim nếu nồng độ kali trong máu quá cao.
- Bệnh nhân tiểu đường: Roi có hàm lượng đường thấp, song người tiểu đường không nên ăn nhiều để tránh kích thích sản xuất insulin làm hạ đường huyết quá mức. Cùng với đó, ăn roi có thể khiến đường huyết khó kiểm soát, đặc biệt với bệnh nhân tiểu đường không ổn định.
Có tác dụng phụ nào không?
Tiêu thụ quả roi quá mức có thể gây ra một số tác dụng phụ không đáng có cho sức khoẻ như rối loạn tiêu hóa, đau bụng, đầy hơi, trào ngược dạ dày. Một số trường hợp còn bị hạ huyết áp, hạ đường huyết quá mức, chóng mặt mệt mỏi, da kích ứng,…
Liều lượng ăn khuyến nghị
Lượng quả roi khuyến nghị theo độ tuổi như sau:
- Người lớn: Nên ăn 2 – 3 quả/ngày, tối đa 5 – 6 quả/ngày nhưng chia thành nhiều cữ ăn nhằm hấp thụ tốt các dưỡng chất mà không gây tác dụng phụ.
- Trẻ em: Sử dụng 2 – 3 quả/ngày nhằm đảm bảo lợi ích dinh dưỡng và không gây áp lực lên hệ tiêu hoá của trẻ.
Thời điểm ăn roi lý tưởng nhất là sau bữa chính, không sử dụng khi bụng đói vì có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày. Đặc biệt, không ăn quả roi cùng tôm bởi vitamin C sẽ phản ứng với asen pentoxide trong tôm tạo thành chất độc gây hại cơ thể. Phản ứng này còn dẫn tới khó tiêu và tăng nguy cơ dị ứng. Bởi vậy, để an toàn, bạn nên ăn loại quả này theo cữ, mỗi cữ cách nhau ít nhất 2 – 3 tiếng.
Thành phần dinh dưỡng của quả roi tốt cho sức khỏe là điều không thể phủ nhận. Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả tối ưu và tránh ảnh hưởng không đáng có, bạn không nên ăn nhiều roi. Đồng thời cần sử dụng đúng liều lượng và những cảnh báo về đối tượng hạn chế ăn loại quả này.
Tôi là giám đôc Công ty TNHH Đầu tư Xuất Nhập Khẩu HOAN TT. Một doanh nghiệp chuyên phân phối sản phẩm sữa Úc chất lượng, đứng đầu thị trường Việt Nam.